Opieka farmaceutyczna to świadczenie zdrowotne udzielane przez farmaceutę i stanowiące dokumentowany proces, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem i lekarzem prowadzącym leczenie pacjenta, a w razie potrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych, czuwa nad prawidłowym przebiegiem indywidualnej farmakoterapii.1

Jakie aktywności obejmuje Opieka farmaceutyczna

  • prowadzenie konsultacji farmaceutycznych
  • wykonywanie przeglądów lekowych
  • opracowywanie indywidualnego planu opieki farmaceutycznej
  • wykonywanie badań diagnostycznych1
    • test antygenowy w kierunku SARS-CoV-2
    • badanie podstawowych paramentów życiowych: ciśnienie krwi, tętno, puls oraz saturacja krwi
    • pomiar masy ciała, wzrostu i obwodu w pasie, a także obliczanie wskaźnika BMI (ang. Body Mass Index) oraz stosunku obwodu talii do obwodu bioder (WHR – ang. Waist-Hip Ratio)
    • test stężenia glukozy we krwi
    • kontrola panelu lipidowego (cholesterol, frakcja HDL i LDL oraz trójglicerydy)
    • szybki test do wykrywania grypy, stężenia białka C-reaktywnego, antygenu Streptococcus z grupy A, Helicobacter –test z krwi
  • wystawianie recept w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego

Kto może sprawować Opiekę Farmaceutyczną

Osobą uprawnioną do sprawowania opieki farmaceutycznej jest farmaceuta.
Zawód farmaceuty może wykonywać osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu farmaceuty, która złożyła ślubowanie i jest wpisana do rejestru farmaceutów. Wykonywanie zawodu farmaceuty ma na celu ochronę zdrowia publicznego i obejmuje udzielanie usług farmaceutycznych.
Tytuł zawodowy „farmaceuta” podlega ochronie prawnej.
Kto nie posiadając wymaganych uprawnień sprawuje opiekę farmaceutyczną, udziela usługi farmaceutycznej podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Kto powierza wykonywanie zawodu farmaceuty osobie, która nie posiada wymaganych uprawnień, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Farmaceuta ma obowiązek udzielać, na podstawie dostępnej wiedzy oraz informacji uzyskanych od pacjenta, pełnej i przystępnej informacji w ramach wykonywanej opieki farmaceutycznej oraz usługi farmaceutycznej, a w szczególności informować o produktach leczniczych i wyrobach medycznych będących przedmiotem obrotu w aptekach i hurtowniach farmaceutycznych oraz o ich działaniu, stosowaniu, środkach ostrożności i ewentualnych interakcjach, a także o zasadach ich przechowywania i utylizacji.

Jak wskazuje ustawa o zawodzie farmaceuty, w przypadku udzielania przez farmaceutę określonych świadczeń zdrowotnych lub usług farmaceutycznych konieczne jest ukończenie odpowiednich kursów kwalifikacyjnych, prowadzonych przez jednostki szkolące oraz Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP).

Kursy kwalifikacyjne obejmują problematykę1:
1) przeprowadzania badania kwalifikacyjnego w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania szczepienia przeciw COVID-19 oraz wykonywania szczepienia przeciw COVID-19;
2) przeprowadzania badania kwalifikacyjnego w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonywania szczepień, do których farmaceuta jest uprawniony na podstawie art. 19 ust. 5a ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2022 r. poz. 1657);
3) wykonywania następujących badań diagnostycznych:
a) badania podstawowych parametrów życiowych: ciśnienia krwi, tętna, pulsu oraz saturacji krwi,
b) pomiaru masy ciała, wzrostu i obwodu w pasie, a także obliczania wskaźnika BMI (ang. Body Mass Index) i stosunku obwodu talii do obwodu bioder (WHR – ang. Waist-Hip Ratio),
c) testu stężenia glukozy we krwi,
d) kontroli panelu lipidowego (cholesterol, frakcja HDL i LDL oraz trójglicerydy),
e) szybkiego testu do wykrywania grypy, stężenia białka C-reaktywnego, antygenu Streptococcus z grupy A, Helicobacter – testu z krwi.